Ντέμης Χασάμπης, ο Ελληνοκύπριος που κέρδισε το Νόμπελ Χημείας: Ποιος είναι ο γκουρού της Τεχνητής Νοημοσύνης – Χαρτογράφησε τα μυστικά των πρωτεϊνών (βίντεο)

Οι επιστήμονες Ντέιβιντ Μπέικερ, Ντέμης Χασάμπης και Τζον Μ. Τζάμπερ τιμώνται με το φετινό Νόμπελ Χημείας.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ακαδημίας Επιστημών: Οι φετινοί νικητές αποκάλυψαν τα μυστικά των πρωτεϊνών μέσω της πληροφορικής και της τεχνητής νοημοσύνης.

Οι χημικοί ονειρεύονται εδώ και καιρό να κατανοήσουν πλήρως και να κατακτήσουν τα χημικά εργαλεία της ζωής – τις πρωτεΐνες. Το όνειρο αυτό είναι πλέον εφικτό. Οι βραβευμένοι με Νόμπελ Χημείας Demis Hassabis και John M. Jumper αξιοποίησαν με επιτυχία την τεχνητή νοημοσύνη για να προβλέψουν τη δομή σχεδόν όλων των γνωστών πρωτεϊνών.

This year’s chemistry laureates Demis Hassabis and John Jumper have developed an AI model, AlphaFold2, to solve a 50-year-old problem: predicting proteins’ complex structures.

Check out two examples of protein structures determined using AlphaFold2. First up, a bacterial enzyme… pic.twitter.com/ckIiIAGGMX

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2024

Ο φετινός βραβευμένος χημικός David Baker έμαθε πώς να κυριαρχεί στα δομικά στοιχεία της ζωής και να δημιουργεί εντελώς νέες πρωτεΐνες. Οι δυνατότητες των ανακαλύψεών τους είναι τεράστιες.

Η ικανότητα δημιουργίας πρωτεϊνών που είναι φορτωμένες με νέες λειτουργίες είναι εξίσου εκπληκτική. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νέα νανοϋλικά, στοχευμένα φαρμακευτικά προϊόντα, ταχύτερη ανάπτυξη εμβολίων, ελάχιστους αισθητήρες και μια πιο πράσινη χημική βιομηχανία – για να αναφέρουμε μερικές μόνο εφαρμογές που είναι προς το μέγιστο όφελος της ανθρωπότητας».

BREAKING NEWS
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2024 #NobelPrize in Chemistry with one half to David Baker “for computational protein design” and the other half jointly to Demis Hassabis and John M. Jumper “for protein structure prediction.” pic.twitter.com/gYrdFFcD4T

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 9, 2024

Ντέμης Χασάμπης: Ο ελληνοκύπριος γκουρού της τεχνητής νοημοσύνης

Η Τεχνητή Γενική Νοημοσύνη (Artificial General Intelligence ή AGI), το σύστημα με το οποίο οι υπολογιστές έχουν γνωστικές ικανότητες ανθρώπινου επιπέδου, θα μπορούσε να είναι εφικτή μέσα σε λίγα χρόνια, δήλωνε ο CEO της Google DeepMind, Ντέμης Χασάμπης, ο ελληνοκυπριακής καταγωγής πρώην πρωταθλητής στο σκάκι, που ίδρυσε την DeepMind το 2010, την οποία εξαγόρασε το 2014 η Google προς 625 εκατομμύρια δολάρια.

Δείτε συνέντευξη του Ντέμη Χασάμπη

Γκουρού της τεχνολογίας 

Ο Ντέμης Χασάμπης γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1976, στο Λονδίνο.

Ήδη από την παιδική ηλικία ήταν εξαιρετικός σκακιστής, και κατείχε τον βαθμό του μαιτρ στην ηλικία των 13 ετών, με βαθμολογία Έλο 2300. Παράλληλα υπήρξε ο αρχηγός πολλών αποστολών της εθνικής παίδων Αγγλίας στο σκάκι.

Ολοκλήρωσε το σχολείο στην ηλικία των 16 ετών, και σύντομα έπειτα εργάστηκε ως προγραμματιστής παιχνιδιών στην εταιρεία Bullfrog Productions, στα παιχνίδια Syndicate και Theme Park.

Κατόπιν απέκτησε το πτυχίο του στην επιστήμη υπολογιστών από το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ με διάκριση και για την επόμενη δεκαετία συνέχισε να εργάζεται ως προγραμματιστής ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Το 1998 ίδρυσε εταιρεία Elixir Studios.

Το 2009 συνέχισε τις σπουδές του για διδακτορικό δίπλωμα στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου στην γνωσιακή νευροεπιστήμη, με θέμα έρευνας τους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να προκύψουν από τις διαδικασίες του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Με τον Στίβεν Χόκινγκ

Η πορεία του στο ΜΙΤ και το Χάρβαρντ

Μετά την απόκτηση του διδακτορικού του, συνέχισε την έρευνα σχετικά με τη νευροεπιστήμη και τεχνητή νοημοσύνη ως επισκέπτης ακαδημαϊκός στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασσαχουσέτης και στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Μια από τις πλέον σημαντικές δημοσιεύσεις που έκανε κατά το διάστημα αυτό, ήταν η μελέτη στην οποία έδειξε πως οι ασθενείς με βλάβη στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, κάτι που προκαλεί αμνησία, δεν έχουν την δυνατότητα να φανταστούν τον εαυτό τους σε νέες εμπειρίες, κάτι που συνέδεσε την δημιουργική διαδικασία της φαντασίας με την αναδημιουργική διαδικασία της επαναφοράς της επεισοδιακής μνήμης.

Βάσει της μελέτης αυτής, καθώς και της συνέχισης της σε σχέση με τη λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού,ο Χασάμπης ανέπτυξε ένα νέο θεωρητικό μοντέλο της επεισοδιακής μνήμης ταυτοποιώντας την κατασκευή σκηνικών – παραγωγή και διατήρηση στη μνήμη μια σύνθετης και συμπαγούς κατάσταστης-, ως κεντρική διαδικασία η οποία βρίσκεται πίσω και από την μνήμη και από την φαντασία.

Το έργο του αυτό, έλαβε ευρεία κάλυψη από τα διεθνή ΜΜΕ και κατατάχθηκε ως μια από τις 10 πιο σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις από το περιοδικό Science.

Η ίδρυση της DeepMind

Το 2010, ο Χασάμπης μαζί με τους Σέιν Λεγκ και τον Μουσταφά Σουλεϋμάν συνίδρυσε την εταιρεία DeepMind στο Λονδίνο. Το αντικείμενο της DeepMind ήταν η επίλυση της νοημοσύνης και κατόπιν η χρήση της νοημοσύνης για να επιλύσει οτιδήποτε άλλο.

Για τον σκοπό αυτό, η εταιρεία χρησιμοποιεί γνώσεις από τα πεδία της νευροεπιστήμης και της μηχανικής μάθησης μαζί με τις τελευταίες εξελίξεις στην υπολογιστή ισχύ, για την κατασκευή εξαιρετικά ισχυρών αλγορίθμων γενικού σκοπού οι οποίοι θα οδηγήσουν στην δημιουργία τεχνητής γενικής νοημοσύνης.

Ο Χασάμπης προβλέπει πως η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι μια από τις πλέον ωφέλιμες τεχνολογίες που έχουν υπάρξει ποτέ για την ανθρωπότητα, ωστόσο παραμένουν σημαντικά ηθικά ζητήματα.