Ιωάννης Γιαννάς: Ο λαμπρός Έλληνας επιστήμονας που ανακάλυψε το «τεχνητό δέρμα» – Ανάμεσα στους 500 πιο διακεκριμένους εφευρέτες επιστήμονες στον κόσμο

Ο Ιωάννης Γιαννάς είναι καθηγητής της Επιστήμης των Πολυμερών και Μηχανολογίας στο Πανεπιστήμιο ΜΙΤ κι έχει εξειδίκευση στις ίνες και τα πολυμερή. Είναι ο λαμπρός Έλληνας επιστήμονας που ανακάλυψε το «τεχνητό δέρμα», μία πρωτοποριακή «θεραπεία» για τα εγκαύματα στο δέρμα.

Ο Δρ. Burke είχε πραγματοποιήσει ως εξαίρετος χειρουργός πολύ μεγάλη πρόοδο στη θεραπεία για τα εγκαύματα στο δέρμα, αλλά του έλειπε ένα βασικό στοιχείο για να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Έτσι πλησίασε το 1969 τον Ιωάννη Γιαννά, ζητώντας τη βοήθειά του.

«Ήθελε κάτι που θα κρατούσε έξω τα βακτήρια», λέει ο Γιαννάς, «και θα απέτρεπε την αφυδάτωση». Η όλη ανακάλυψη βασίζεται στα εξής στοιχεία: Τα μοσχεύματα που χρησιμοποιούνταν προέρχονταν από άνθρωπο ή από χοίρο και τις περισσότερες φορές απορρίπτονταν από το ανοσοποιητικό σύστημα. Στις περιπτώσεις στις οποίες η χορήγηση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων ήταν αποτελεσματική, ο ασθενής κινδύνευε από άλλες παθήσεις, ενώ η αφυδάτωση παρέμενε ένα πρόβλημα. Κανείς δεν είχε βρει τον τρόπο να δημιουργήσει δέρμα που θα απορροφούσε και θα διατηρούσε την υγρασία.

Οι δύο επιστήμονες ένωσαν τις δυνάμεις τους και τις γνώσεις τους, δούλεψαν πάνω σε αυτά τα δεδομένα και δημιούργησαν το πρώτο τεχνητό δέρμα.

Η επιτυχία τους βασίστηκε και συγκεκριμένα δεδομένα.  Το δέρμα σε έναν κανονικό ασθενή δε μπορούσε να αναγεννηθεί αν οι πόροι του τεχνητού δέρματος δεν ήταν ανάμεσα σε 20 και 120 εκατομμυριοστά του μέτρου για παράδειγμα. Επίσης ήταν μια διαδικασία που έπρεπε να γίνει σε πολύ συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο. Αν γινόταν πολύ σύντομα θα μπλόκαρε την ανάπτυξη νέου δέρματος, ενώ σε αντίθετη περίπτωση το νέο δέρμα δεν θα είχε το χρόνο να αναγεννηθεί πλήρως.

Όπως αποδείχθηκε, το δέρμα που ανακάλυψε ο κ. Γιαννάς όχι μόνο απέτρεψε τις μολύνσεις και την αφυδάτωση, αλλά συντέλεσε στη δημιουργία νέου δέρματος. Η λύση βρέθηκε στην προσθήκη ενός συνθετικού στρώματος σιλικόνης πάνω από ένα στρώμα με οργανικές «σκαλωσιές» – ένα συνδυασμό μοριακών υλικών από τένοντες αγελάδας και χόνδρους καρχαρία. Το συνθετικό στρώμα προστατεύει το δέρμα από βακτήρια και μολύνσεις και αποτρέπει την αφυδάτωση, ενώ το οργανικό στρώμα αποτελεί το βασικό στοιχείο πάνω στο οποίο μπορούν να αναπτυχθούν νέα κύτταρα του δέρματος.

Το τεχνητό δέρμα αποδείχθηκε μία πολύ σημαντική ανακάλυψη που άλλαξε τη ζωή σε ασθενείς που αντιμετώπιζαν σοβαρά εγκαύματα και χρόνια δερματικά προβλήματα, όπως διαβητικούς με πληγές που δεν επουλώνονται λόγω κακής κυκλοφορίας του αίματος.

Η αναγνώριση για τον κ. Γιαννά επισφραγίστηκε το Φεβρουάριο του 2015, που αναγνωρίστηκε ως ένας από τους πιο επιτυχημένους επιστήμονες στον κλάδο του, όταν ο Εθνικός Οργανισμός για τις Εφευρέσεις ανακοίνωσε πως θα τον περιελάμβανε στους κορυφαίους επιστήμονές του. Με την τιμή που του έγινε, και που αναγνωρίζει ουσιαστικά την ανακάλυψη του «τεχνητού δέρματος», ο Γιαννάς ανήκει στο κλειστό γκρουπ των σχεδόν 500 διακεκριμένων εφευρετών επιστημόνων.

Ο Ιωάννης Γιαννάς είναι μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (Ιατρική) και της Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης, ιδρυτικό μέλος του Αμερικανικού Ιδρύματος Βιοϊατρικής Τεχνολογίας καθώς και της Εταιρείας Βιοϊατρικής. Έχει κερδίσει πολυάριθμα βραβεία, ανάμεσα στα οποία το βραβείο Doolittle της Αμερικανικής Εταιρείας Χημικών και το βραβείο Clemson Εφαρμοσμένης Επιστήμης.

Διαθέτει πτυχίο στη Χημεία από το Χάρβαρντ, μεταπτυχιακό στη Χημική Μηχανολογία από το ΜΙΤ, δεύτερο μεταπτυχιακό στη Φυσικοχημεία από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, και διδακτορικό Φυσικοχημείας και πάλι από το Πρίνστον.