Αποκλειστικό: Ο ευφυέστατος Μάριος Ξανθίδης οραματίζεται από την Αμερική πως κάποτε θα φτιάξει Κέντρο Ρομποτικής στην Ελλάδα – Η συνέντευξη της χρονιάς!

Ένας από τους πιο λαμπρούς επιστήμονες που έχει γεννήσει η Ελλάδα και διαπρέπουν στο εξωτερικό, ο Μάριος Ξανθίδης, ερευνά και αναλύει σύνθετα προβλήματα ρομποτικής και μας κάνει περήφανους σε όλο τον κόσμο!

Ξεκίνησε την σταδιοδρομία του σπουδάζοντας στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Όμως, αυτό δεν ήταν αρκετό για να καλύψει το ανήσυχο πνεύμα του και την “περιέργειά” του για τον ευρύτερο χώρο της πληροφορικής και δη των ρομποτικών συστημάτων.  Σήμερα, ως βοηθός ερευνητής στο Autonomous Field Robotics Lab (AFRL) από το 2015 και από το 2016 στο South Carolina Autonomous Robotics Research (SCARR) lab, επικεντρώνει την έρευνά του στην ανάπτυξη σύνθετων ρομποτικών συστημάτων (π.χ. ανδροειδή, ομάδες ρομπότ κλπ) που να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις πολύ πιο γρήγορα για το πώς να κινηθούν στον χώρο, προκειμένου να επιτύχουν έναν στόχο.

Η συζήτηση μαζί του ήταν άκρως ενδιαφέρουσα και όσα μας εκμυστηρεύτηκε για την πορεία του και τις εξελίξεις στον χώρο της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης είναι τουλάχιστον εντυπωσιακά για την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.

Διαβάστε τα κυριότερα σημεία της αποκλειστικής συνέντευξης που έδωσε ο Μάριος Ξανθίδης στο MadeinGreece.news και την Ειρήνη Νικολοπούλου:

• είχα τo θράσος να επικοινωνήσω με έναν από τους μεγαλύτερους καθηγητές ρομποτικής στην Ελλάδα, τον δρ. Κωνσταντίνο Κυριακόπουλο (Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΕΜΠ)
• μετά από έναν αγώνα 5 μηνών, για να ολοκληρώσω τις υποχρεώσεις μου στην Ελλάδα και να τακτοποιήσω τις γραφειοκρατικές απαιτήσεις του αμερικανικού πανεπιστημίου, κατέληξα να κάνω το διδακτορικό μου στην Ρομποτική στο University of South Carolina, με 5ετή υποτροφία, υπό την επίβλεψη του δρ. Ιωάννη Ρεκλείτη σε συνεργασία με τον δρ. Jason O’Kane. 
• αναπτύσσω μία νέα μέθοδο, έτσι ώστε σύνθετα ρομποτικά συστήματα (π.χ. ανδροειδή, ομάδες ρομπότ κλπ) να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις πολύ πιο γρήγορα για το πώς να κινηθούν στον χώρο, προκειμένου να επιτύχουν έναν στόχο.
• Στα επόμενα 10 χρόνια, τεχνητά μέλη ή και όργανα, σε σχετικά προσιτές τιμές, θα είναι διαθέσιμα για τους ασθενείς. Στα επόμενα 30 χρόνια θέλω να ελπίζω πως τα πρώτα ανδροειδή θα είναι ικανά να διεκπεραιώνουν γενικές εργασίες, ίσως λίγο χειρότερα από τον άνθρωπο, κυρίως για να δω και την έρευνά μου να εφαρμόζεται κάποτε…
•  Έχω την αίσθηση πως η τεχνοφοβία παράγεται από την ανασφάλεια που νιώθουμε σαν είδος, σαν “νικητές” του ζωικού βασιλείου, όταν κλονίζεται αυτή η θέση μας από ένα νέο σύστημα, που μπορεί και είναι σε κάποια πράγματα πολύ καλύτερο από εμάς. Θεωρώ πως αυτές οι αντιλήψεις ειδικά στην εποχή μας θα πρέπει να ξεπεραστούν τάχιστα.
• Για τον άνθρωπο η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας δεν είναι ποτέ άχρηστη. Το θέμα είναι το πώς ο άνθρωπος θα αντιδράσει σε αυτήν και το πώς θα την εκμεταλλευτεί.
• Η ιστορία έχει δείξει πως οι καθαροί νικητές μέσα από αυτήν την πάλη, είτε είναι το ιδιωτικό συμφέρον είτε το συλλογικό μέσω του κράτους, ήταν άκρως επιζήμιοι, ή με απανθρωπισμό λόγω των ιδιωτικών συμφερόντων μέσω σχηματισμού μονοπωλίων και καρτέλ, ή με τον κρατικό απολυταρχισμό. Η Δημοκρατία είναι το μοναδικό πολίτευμα που προσπαθεί να εξισορροπήσει αυτές τις δύο δυνάμεις και το Κέντρο είναι η μοναδική πολιτική ιδεολογία που ο κεντρικός σκοπός της είναι ακριβώς αυτός.
• Με μία κεντρώα λογική θα υπάρχουν οι βασικές συνθήκες, έτσι ώστε μέσω υγιούς ανταγωνισμού να υποβοηθείται η ιδιωτική πρωτοβουλία για την εξέλιξη και την διαχείριση της τεχνολογίας, ενώ με κατάλληλη έμφαση στο συλλογικό συμφέρον, η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν θα είναι επιζήμια στους πολίτες αλλά συνεργατική.
• Σίγουρα όμως στο μέλλον μπορούμε να περιμένουμε πως νέες γενετικές θεραπείες θα εμφανίζονται για σημερινές ανίατες ασθένειες. Στο μέλλον δεν είναι κάτι που θεωρώ αδύνατο, να πάω το παιδί μου ή το εγγόνι μου για εμβόλιο κατά του καρκίνου.
•  Το πρόβλημα είναι η ανυπαρξία πόρων για την έρευνα. Συγκεκριμένα στην επιστήμη μου, τα ρομπότ όχι μόνο έχουν μεγάλο κόστος αλλά είναι και επένδυση υψηλού ρίσκου, καθώς μπορεί να καταστραφούν ή να χαθούν εύκολα. Δεν είναι πολλές οικονομίες στο κόσμο που μπορούν να αντέξουν το οικονομικό ρίσκο της ρομποτικής.
• μία πολλά υποσχόμενη ιδέα που προσπαθώ να υλοποιήσω είναι η ερευνητική συνεργασία του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών με το έμπειρο Τμήμα των Μηχανολόγων Μηχανικών (ΕΜΠ) στο τομέα της ρομποτικής.

Ειρήνη Νικολοπούλου: Κύριε Ξανθίδη πως ακριβώς φτάσατε στην Αμερική ως διδακτορικός φοιτητής, και με τι καταπιάνεστε ειδικότερα αυτήν την στιγμή εκεί που βρίσκεστε;

Μάριος Ξανθίδης: Η ιστορία για το πώς έφτασα να κάνω διδακτορικό στην Αμερική είναι μεγάλη. Με λίγα λόγια έψαχνα να κάνω μία πτυχιακή εργασία σε ένα θέμα σχετικό με την ρομποτική. Μου έρχεται μία ιδέα και είχα τo θράσος να επικοινωνήσω με έναν από τους μεγαλύτερους καθηγητές ρομποτικής στην Ελλάδα, τον δρ. Κωνσταντίνο Κυριακόπουλο (Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών ΕΜΠ). Συναντηθήκαμε και συμφωνήσαμε να δουλέψω την πτυχιακή μου εργασία με την βοήθειά του. Κάποια στιγμή ο κ. Κυριακόπουλος μου στέλνει e-mail στις 4 το πρωί, το οποίο αναφέρει πως ένας φίλος και συνάδελφός του καθηγητής στις ΗΠΑ έψαχνε για διδακτορικούς φοιτητές. Έτσι, μετά από έναν αγώνα 5 μηνών, για να ολοκληρώσω τις υποχρεώσεις μου στην Ελλάδα και να τακτοποιήσω τις γραφειοκρατικές απαιτήσεις του αμερικανικού πανεπιστημίου, κατέληξα να κάνω το διδακτορικό μου στην Ρομποτική στο University of South Carolina, με 5ετή υποτροφία, υπό την επίβλεψη του δρ. Ιωάννη Ρεκλείτη σε συνεργασία με τον δρ. Jason O’Kane.

Σχετικά με το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, στην Ρομποτική υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες προβλημάτων: (α) Τα ρομπότ θα πρέπει να ξέρουν την κατάστασή τους και την κατάσταση του περιβάλλοντός τους και (β) από την στιγμή που γνωρίζουν τα παραπάνω, να μπορούν να εκτελέσουν μία εργασία, δηλαδή να μπορούν να κινηθούν από την μία κατάσταση ‘Α’ σε μία κατάσταση ‘Β’ με ασφάλεια.

Τον πρώτο χρόνο ασχολήθηκα κυρίως με την πρώτη κατηγορία προβλημάτων, αλλά πλέον τον δεύτερο χρόνο θα έλεγα πως έχω κατασταλάξει στην δεύτερη. Συγκεκριμένα αναπτύσσω μία νέα μέθοδο, έτσι ώστε σύνθετα ρομποτικά συστήματα (π.χ. ανδροειδή, ομάδες ρομπότ κλπ) να μπορούν να παίρνουν αποφάσεις πολύ πιο γρήγορα για το πώς να κινηθούν στον χώρο, προκειμένου να επιτύχουν έναν στόχο.

Ε.Ν.: Ποια είναι τα τρομακτικά άλματα της τεχνητής νοημοσύνης τα τελευταία 5 χρόνια και πως επικοινωνούν με τον άνθρωπο;

Μ.Ξ.: Θα έλεγα σε επίπεδο ερευνητικό, ότι τα τελευταία 5 χρόνια δεν έχουν υπάρξει πολλά τρομακτικά άλματα αλλά σταθερά βήματα, αν και σε επίπεδο εφαρμογών τα άλματα είναι αμέτρητα. Για παράδειγμα, η έξυπνη αναζήτηση του Google, τα αυτόματα αυτοκίνητα που ήδη κυκλοφορούν σε κάποιες περιοχές των ΗΠΑ, η αυτοματοποίηση σε μεγάλες βιομηχανίες. Έχουμε εφαρμογές που αναγνωρίζουν μουσικά κομμάτια καλύτερα από τους ανθρώπους, που ζωγραφίζουν, που συνθέτουν μουσική, που αποδεικνύουν μαθηματικά θεωρήματα, που νικούν παγκόσμιους πρωταθλητές σε παιχνίδια (σκάκι, go, poker). Έχουμε την ανάπτυξη της εικονικής πραγματικότητας, η οποία στο άμεσο μέλλον θα βλέπουμε να ξεφεύγει από χρήσεις μόνο ψυχαγωγίας. Τέλος, έχουμε και απίστευτες ρομποτικές εφαρμογές, για παράδειγμα της Boston Dynamics, όπως βλέπετε στο παρακάτω βίντεο:

Ως προς το πώς επικοινωνούν με τον άνθρωπο, θα έλεγα πολυπλεύρως και η κάθε εφαρμογή συμβάλει διαφορετικά. Σίγουρα η τεχνητή νοημοσύνη με την ρομποτική, έχουν βοηθήσει τον άνθρωπο, με πιο προσιτές τιμές σε αγαθά, να τον ψυχαγωγούν, να τον προστατεύουν κλπ. Εδώ οφείλω να αναφερθώ, δυστυχώς, και στην αρνητική πλευρά του τομέα μου, αυτή των στρατιωτικών εφαρμογών όπου όλοι οι στρατοί των ισχυρών κρατών επενδύουν χωρίς ενδοιασμούς, αλλά πιστεύω πως θα βρεθεί κάποια ισορροπία σύντομα και σε αυτόν τον τομέα.

Ε.Ν.: Που μπορεί άραγε να φτάσει η ρομποτική;

Μ.Ξ.: Δεν νομίζω πως γνωρίζει κανείς, γι αυτό θεωρώ πως έχει νόημα να απαντάμε αυτήν την ερώτηση μόνο εν συναρτήσει κάποιου βάθους χρόνου. Είμαι αρκετά νέος στον τομέα για να κάνω τέτοιες προβλέψεις, αλλά ελπίζω πως στα επόμενα 5 χρόνια θα δούμε φορτηγά και ΙΧ πλήρως ρομποτικά να κυκλοφορούν ανάμεσά μας (τουλάχιστον στις ΗΠΑ), ενώ δικηγόροι και γιατροί θα χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για τις υποθέσεις και τις διαγνώσεις τους. Στα επόμενα 10 χρόνια, τεχνητά μέλη ή και όργανα, σε σχετικά προσιτές τιμές, θα είναι διαθέσιμα για τους ασθενείς. Στα επόμενα 30 χρόνια θέλω να ελπίζω πως τα πρώτα ανδροειδή θα είναι ικανά να διεκπεραιώνουν γενικές εργασίες, ίσως λίγο χειρότερα από τον άνθρωπο, κυρίως για να δω και την έρευνά μου να εφαρμόζεται κάποτε…

Μετά από 30 και πλέον χρόνια θεωρώ ότι θα μπορούμε μόνο να φανταστούμε ελεύθερα ή να φιλοσοφήσουμε. Πιστεύω όμως πως το πού μπορεί να φτάσει η ρομποτική (θεωρητικά) είναι ανάλογο του τί θεωρούμε ό,τι είναι ο Άνθρωπος. Αν ο Άνθρωπος είναι μία μηχανή που αποφασίζει με τον εγκέφαλό του – σύμφωνα με τα ερεθίσματα του περιβάλλοντός του, με τα συναισθήματά του να είναι συμπεριφορές που έχουν κληρονομηθεί, παράγονται από το περιβάλλον του ή απλά να είναι τυχαία “σφάλματα”- τότε πιθανότατα κάποια στιγμή θα είμαστε σε θέση σαν πολιτισμός να κατασκευάσουμε “ανθρώπους” ή ίσως και “ανθρώπους” που μπορεί να κατασκευάζουν άλλους “ανθρώπους” καλύτερους από αυτούς ή από εμάς. Αν δούμε τον Άνθρωπο πιο ιδεαλιστικά, τα πράγματα περιπλέκονται παραπάνω και θα αναγκαστούμε σίγουρα να αναθεωρήσουμε το σύστημα ιδεών μας.

Ε.Ν.: Δεν πρέπει να μας φοβίζει ακόμα και η αυτόματη πλοήγηση αεροπλάνων;

Μ.Ξ.: Εμένα προσωπικά δεν με φοβίζει, αλλά δεν θα πω όχι γενικά. Θα ρωτήσω όμως: Δεν πρέπει να μας φοβίζει ένας αυτοκτονικός πιλότος που πετάει πάνω από τις Άλπεις; Ο άνθρωπος είναι λογικό να φοβάται ό,τι δεν καταλαβαίνει, όπως είναι και λογικό να φοβάται ανθρώπους που δεν ξέρει. Στους πιλότους νιώθουμε την ασφάλεια ξέροντας πως έχουν περάσει από μία διαδικασία εκπαίδευσης και κυρίως το ότι ρισκάρουν την ζωή τους και την καριέρα τους σε κάθε πτήση. Ένα σύστημα που έχει περάσει παρόμοια τεστ με τους πιλότους, ή και σε πιο δύσκολες καταστάσεις, δεν υπάρχει λόγος να μην είναι αποδεκτό. Έχω την αίσθηση πως η τεχνοφοβία παράγεται από την ανασφάλεια που νιώθουμε σαν είδος, σαν “νικητές” του ζωικού βασιλείου, όταν κλονίζεται αυτή η θέση μας από ένα νέο σύστημα, που μπορεί και είναι σε κάποια πράγματα πολύ καλύτερο από εμάς. Θεωρώ πως αυτές οι αντιλήψεις ειδικά στην εποχή μας θα πρέπει να ξεπεραστούν τάχιστα. Τον πρώτο καιρό οι πλήρως αυτόνομοι πιλότοι δεν θα είναι τέλειοι, οπότε ένας χειριστής σε επαγρύπνηση θα είναι απαραίτητος, αλλά μετά από ένα διάστημα, ο χειριστής μάλλον θα είναι διακοσμητικό στοιχείο.

Ε.Ν.: Πως διασταυρώνονται η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη και η κοινωνία μας;

Μ.Ξ.: Ουσιαστικά η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη είναι οι δύο βασικές κατηγορίες αυτοματοποίησης στην παραγωγή και στην διαχείριση αγαθών και στην προσφορά υπηρεσιών. Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης είναι τόσο πολλές που οι διαχωριστικές γραμμές είναι θολές ακόμα και μεταξύ των ειδικών ερευνητών. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι η αλληλεπίδραση της αυτοματοποίησης σαν σύνολο με την κοινωνία.

Η αυτοματοποίηση, πιστεύω, θα επηρεάσει την κοινωνία σε δύο επίπεδα:

• Πολιτισμικά: Οι βασικές κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές δομές, που έχουν δοκιμαστεί ή προταθεί μέχρι σήμερα, βασίζονται στην υπόθεση πως η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι η βασική κινητήριος δύναμη στα μέσα παραγωγής. Με την αυτοματοποίηση όλες αυτές οι θεωρίες καταρρέουν άμεσα ή χρειάζονται επαναπροσδιορισμό. Ειδικά για την Δημοκρατία μας, το τι σημαίνει ισότιμος και το τι ίσως πιστεύω ότι θα είναι κάτι που θα περάσει κρίση.
• Υπαρξιακά: Ο άνθρωπος θα αναγκαστεί να αναθεωρήσει ή να επαναπροσδιορίσει κάποιες βασικές αξίες και αρχές του. Για παράδειγμα σε έναν ουτοπικό κόσμο μηχανών, που ο άνθρωπος έχει μόνο την θέση του καταναλωτή, το πώς ορίζουμε το τι είναι άνθρωπος, τι είναι καλό, τι κακό, τι χρήσιμο, τι άχρηστο, τι εργασία, τι πλούτος, τι φτώχεια θα έχει διαφορετικό νόημα, ακριβώς επειδή η εργασία, μία από τις βασικότερες σταθερές του ανθρώπου από την γέννησή μας σαν είδος μέχρι σήμερα, θα εκλείπει.

Ε.Ν.: Θα είναι χρήσιμη για τον άνθρωπο και τον εργαζόμενο η ιλιγγιώδης τεχνολογική ανάπτυξη;

Μ.Ξ.: Για τον άνθρωπο η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας δεν είναι ποτέ άχρηστη. Το θέμα είναι το πώς ο άνθρωπος θα αντιδράσει σε αυτήν και το πώς θα την εκμεταλλευτεί. Για παράδειγμα, η πυρηνική ενέργεια αδιαμφισβήτητα είναι μία από τις πιο χρήσιμες ανακαλύψεις του ανθρώπου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή αμύθητων ποσοτήτων ενέργειας με σχετικά μικρό τίμημα, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την καταστροφή κάθε πέτρας πάνω στον πλανήτη. Με την παρούσα οικονομική και πολιτική λογική που επικρατεί θεωρώ πως θα υπάρχει μία μεταβατική περίοδος αστάθειας που μπορεί να είναι πολύ επίπονη για τον μέσο εργαζόμενο. Μακροσκοπικά όμως θα επέλθει αναγκαστικά μία ισορροπία, όπου θα εκτοξεύσει την ανθρωπότητα για τους επόμενους αιώνες σε επίπεδα που δεν φανταζόμαστε αυτήν την στιγμή.

Ε.Ν.: Σε πρόσφατο άρθρο σας ”πολιτικοποιείτε” την σχέση των μηχανών και της αυτοματοποίησης με την κατάρρευση του καπιταλισμού, ενώ προτάσσετε την στήριξη μιας ”κεντρώας” πολιτικής ως ιδανικής για την εποχή μας.

Μ.Ξ.: Η αυτοματοποίηση από την στιγμή που αλλάζει τις σχέσεις του ανθρώπου και της παραγωγής δεν μπορεί παρά να έχει καθαρά πολιτική σημασία. Οφείλω να επισημάνω πως όταν μιλάω για κατάρρευση του καπιταλισμού δεν εννοώ γενικά ως συστήματος, αλλά ως συστήματος με τις παρούσες ιδέες νεοφιλελευθερισμού που επικρατούν. Το πρόβλημα πάντως δεν είναι σίγουρα καινούργιο στην πολιτική και την οικονομία. Ο John Maynard Keynes στο άρθρο του “Economic Possibilities for our Grandchildren” νομίζω δίνει κάποιες σωστές κατευθυντήριες γραμμές για την επίλυση του προβλήματος της τεχνολογικής ανεργίας σε αντίθεση με τους ιδεολογικούς αντιπάλους του.

Θεωρώ πως μία κεντρώα πολιτική είναι απαραίτητη σε κάθε περίοδο κρίσης. Κάθε μεταβατική περίοδος δεν είναι τίποτα άλλο από μία πάλη εξουσίας ανάμεσα από κοινωνικές και πολιτικές ομάδες που συμμετέχουν ή αντιλαμβάνονται διαφορετικά την παραγωγή και την κατανομή εξουσίας και δικαίου. Η ιστορία έχει δείξει πως οι καθαροί νικητές μέσα από αυτήν την πάλη, είτε είναι το ιδιωτικό συμφέρον είτε το συλλογικό μέσω του κράτους, ήταν άκρως επιζήμιοι, ή με απανθρωπισμό λόγω των ιδιωτικών συμφερόντων μέσω σχηματισμού μονοπωλίων και καρτέλ, ή με τον κρατικό απολυταρχισμό. Η Δημοκρατία είναι το μοναδικό πολίτευμα που προσπαθεί να εξισορροπήσει αυτές τις δύο δυνάμεις και το Κέντρο είναι η μοναδική πολιτική ιδεολογία που ο κεντρικός σκοπός της είναι ακριβώς αυτός.

Με μία κεντρώα λογική θα υπάρχουν οι βασικές συνθήκες, έτσι ώστε μέσω υγιούς ανταγωνισμού να υποβοηθείται η ιδιωτική πρωτοβουλία για την εξέλιξη και την διαχείριση της τεχνολογίας, ενώ με κατάλληλη έμφαση στο συλλογικό συμφέρον, η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν θα είναι επιζήμια στους πολίτες αλλά συνεργατική. Οι υπόλοιπες ιδεολογίες, δυστυχώς, προσπερνούν την ανάγκη για την διαχείριση αυτής της πάλης συμφερόντων, με το να μεταφέρουν την ευθύνη ελέγχου είτε στους ιδιώτες είτε στο κράτος. Έχουμε πολλά αποτυχημένα παραδείγματα στην Ιστορία λόγω αυτού από όλες τις πλευρές. Το βασικότερο χαρακτηριστικό του Κέντρου, όμως, είναι πως είναι η μόνη ιδεολογία που δεν ψάχνει αυτοεπιβεβαίωση. Δεν χρησιμοποιεί τους ανθρώπους ως εργαλεία για να επιβεβαιώνει θεωρίες, αλλά τις θεωρίες σαν εργαλεία για να εξελίσσεται η ανθρωπότητα. Δεν φοβάται να μεταβάλει προς το ορθότερο ένα σύνολο ιδεών της, δεν φοβάται να συμφωνήσει με ιδέες πολιτικών αντιπάλων και κυρίως δεν φοβάται να διαφωνήσει με ιδέες που παλαιότερα έτρεφε και το Κέντρο. Χαρακτηριστικά υπερβολικής σημασίας για μία πολιτική ευθύνης, ειδικά όταν παίζεται το μέλλον της Δημοκρατίας μας σε μία αρένα εμμονικών θεωριών από αριστερά και από δεξιά.

Ε.Ν.: Μια άλλη ερώτηση που έχει ενδιαφέρον είναι να μας πείτε πως η γενετική μηχανική θα προσφέρει στην ουσία αν όχι αθανασία θα καταστήσει τον άνθρωπο άτρωτο σε ασθένειες;

Μ.Ξ.: Δυστυχώς δεν είμαι αρμόδιος για να απαντήσω ολοκληρωμένα σε αυτήν την ερώτηση. Σίγουρα οι τροποποιήσεις στο DNA είναι ένα από τα πιο σύνθετα προβλήματα της σύγχρονης επιστήμης και μόλις πρόσφατα βρέθηκε μία νέα μέθοδος (CRISPR) που απλοποιεί την μετατροπή του DNA αλλά ακόμα δοκιμάζεται. Το πρόβλημα είναι πως το DNA είναι τόσο σύνθετο, που ακόμα και αν μπορούσαμε να το αλλάξουμε άμεσα, δεν ξέρουμε ακριβώς τι χαρακτηριστικά θα αλλάζαμε. Ειδικότερα, πιο σύνθετες συμπεριφορές του οργανισμού, όπως π.χ. μεταβολισμός, ευφυΐα, ανοσοποιητικό, ίσως είναι πολύ δύσκολο να προγραμματιστούν ελεγχόμενα. Σίγουρα όμως στο μέλλον μπορούμε να περιμένουμε πως νέες γενετικές θεραπείες θα εμφανίζονται για σημερινές ανίατες ασθένειες. Στο μέλλον δεν είναι κάτι που θεωρώ αδύνατο, να πάω το παιδί μου ή το εγγόνι μου για εμβόλιο κατά του καρκίνου.

Ε.Ν.: Μέσα σε όλα αυτά τι νομίζετε θα μπορούσατε να προσφέρετε ως Έλληνας του εξωτερικού πλέον στην πατρίδα σας μέσα από την επιστήμη σας ώστε αντί για brain drain, να έχουμε τουλάχιστον ότι σας αφορά, brain gain.

Μ.Ξ.: Η εύκολη απάντηση που μπορεί να δώσει ο κάθε ερευνητής σε αυτήν την ερώτηση, είναι πως από την στιγμή που η έρευνά μου αξιοποιηθεί, θα επωφεληθεί όλος ο κόσμος και άρα και οι Έλληνες. Το πρόβλημα που υπάρχει στην Ελλάδα και φεύγουν ερευνητές δεν είναι θέμα τόσο οικονομικό. Ειδικά οι ερευνητές έχουν σχετικά λογικές οικονομικές απαιτήσεις. Το πρόβλημα είναι η ανυπαρξία πόρων για την έρευνα. Συγκεκριμένα στην επιστήμη μου, τα ρομπότ όχι μόνο έχουν μεγάλο κόστος αλλά είναι και επένδυση υψηλού ρίσκου, καθώς μπορεί να καταστραφούν ή να χαθούν εύκολα. Δεν είναι πολλές οικονομίες στο κόσμο που μπορούν να αντέξουν το οικονομικό ρίσκο της ρομποτικής.

Σε ακαδημαϊκό επίπεδο συνεργάζομαι ήδη με καθηγητές του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΠΑ, για έναρξη μαθήματος ρομποτικής στο τμήμα. Επίσης μία πολλά υποσχόμενη ιδέα που προσπαθώ να υλοποιήσω είναι η ερευνητική συνεργασία του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών με το έμπειρο Τμήμα των Μηχανολόγων Μηχανικών (ΕΜΠ) στο τομέα της ρομποτικής. Πιστεύω ότι ένα ισχυρό κέντρο ρομποτικής τεχνολογίας στην Ελλάδα, θα βοηθούσε την χώρα εκπαιδευτικά, οικονομικά και πολιτικά. Επιπλέον, συνεργασίες αμερικανικών πανεπιστημίων ή άλλων πανεπιστημίων του εξωτερικού, με τα ελληνικά πανεπιστήμια, που διαθέτουν και συνεχίζουν να παράγουν αρίστης ποιότητας φοιτητές και καθηγητές, είναι κάτι που δεν είναι σπάνιο και νομίζω πως έχει αυξηθεί μέσα στην κρίση.

Τέλος, σημασία για εμένα δεν έχει μόνο το πώς μπορεί ο καθένας να προσφέρει στην χώρα του ως επαγγελματίας αλλά προπαντός ως πολίτης. Προσωπικά, αν και πολιτικοποιημένος από πολύ μικρός, αλλά ποτέ πριν κομματικοποιημένος, έλαβα την απόφαση προσφάτως να ενταχθώ στην Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου (ΕΔΗΚ) και συγκεκριμένα στην ιστορική Ελληνική Δημοκρατική Νεολαία (ΕΔΗΝ) του Αλέκου Παναγούλη, που αποτελείται από μέλη που όσο έχουν πονέσει άλλο τόσο έχουν αγωνιστεί έμπρακτα για την χώρα. Η απόσταση και ο περιορισμένος χρόνος σίγουρα είναι πρόβλημα, αλλά επιλύεται από το ενδιαφέρον, την όρεξη και την επιμονή ενεργών πολιτών και συναγωνιστών μου με μόνο σκοπό την προσφορά άνευ αποδοχών.

Ε.Ν: Υπάρχει ένα τραγούδι, μια γεύση, μια ανάμνηση, μια εικόνα από την Ελλάδα που σας κάνει να ”φεύγετε” όταν βρίσκεστε κλεισμένος στο University of South Carolina με τα ρομπότ;

Μ.Ξ.: Οφείλω να σας… διορθώσω με μία δόση χιούμορ: Ευτυχώς προς το παρόν δεν βρίσκομαι κλεισμένος με τα ρομπότ, αλλά τα ρομπότ βρίσκονται κλεισμένα μαζί μου. Σίγουρα η δουλειά τού ερευνητή είναι πιεστική αλλά δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς να υπάρχει κοινωνική ζωή, ξεκούραση και ψυχαγωγία. Αν και προτιμώ να “φεύγω” και να εμπνέομαι οραματιζόμενος το μέλλον, σίγουρα δεν θα μπορούσα να το κάνω χωρίς να έχω τις ρίζες μου στο παρελθόν. Απολαμβάνω μουσική σύγχρονων ελληνικών συγκροτημάτων και καλλιτεχνών, αλλά θα ήταν ψέμα να πω πως το πάντα επίκαιρο κομμάτι του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου “Κεμάλ” με την ρομαντική ωμότητα του επιλόγου του, δεν είναι σημείο αναφοράς…

Who is Who

Ο Μάριος Ξανθίδης είναι απόφοιτος του Τμήματος Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2015) και νυν διδακτορικός φοιτητής στο College of Computer Science and Engineering του University of South Carolina υπό την επίβλεψη των καθηγητών Ιωάννη Ρεκλείτη και Jason M. O’Kane.

Από το 2015 εργάζεται ως βοηθός ερευνητής στο Autonomous Field Robotics Lab (AFRL) και από το 2016 στο South Carolina Autonomous Robotics Research (SCARR) lab.

Έχει δημοσιεύσει σε ένα ευρύ φάσμα της ρομποτικής από θεωρία ελέγχου και κινηματική, μέχρι mapping, localization, και SLAM.

Τα ενδιαφέροντά του τον τελευταίο χρόνο έχουν επεκταθεί και εστιάσει στον τομέα του motion planning για πολυσύνθετα συστήματα όπως κινητούς βραχίονες, ομάδες ρομποτικών συστημάτων και ανδροειδών.

Περισσότερες πληροφορίες: University of South Carolina

Διαβάστε περισσότερα για το έργο του Μάριου Ξανθίδη και στο eirinika.gr εδώ & εδώ.

Επιμέλεια: Ειρήνη Νικολοπούλου

Το άρθρο δημοσιεύθηκε και στο eirinika.gr στις 24 Ιουλίου 2017