Φαίη Χατζή – Faye Chatzi: Η υφάντρα της Μυκόνου με τα συγκλονιστικά καλαθάκια, τσάντες της που γίνονται ανάρπαστα – η καλή Ελλάδα – Tο Made in Greece (φωτό)

Δημοσιεύθηκε αρχικά στο eirinika.gr στις 9 Ιουλίου 2023.

Η υφαντική -παρόλο που πρόκειται για μία αρχαία τέχνη- κατέχει μια σημαντική θέση στη σύγχρονη εποχή. Η Φαίη Χατζή φέρνει αυτήν την τέχνη στο σήμερα, δημιουργώντας μοντέρνα ρούχα με έναν παραδοσιακό τρόπο, και μας υπενθυμίζει τη σημασία μιας διαδικασίας που ακούγεται απλή, αλλά απαιτεί μαεστρία και συντονισμό κινήσεων. Η Φαίη περιγράφει στο Mykonos Post τη διαδικασία μέσα από την οποία συλλαμβάνει στο νου της το σχέδιο και το υλοποιεί.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την υφαντική;

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, δημιουργώ. Στην αρχή, δεν ήξερα καν τι ήταν ο αργαλειός. Δεν γνώριζα ούτε την ιστορία του, ούτε είχα καταλάβει ότι τα υφαντά που είχαμε για παράδειγμα στο σπίτι μου ήταν με αυτόν τον τρόπο δημιουργημένα. Όλα άλλαξαν όταν έπιασα στα χέρια μου μια εσάρπα, υφασμένη από μια ντόπια κυρία εδώ στη Μύκονο (που έγινε και δασκάλα μου μετά) και άρχισα να κάνω ερωτήσεις για το πως φτιάχτηκε. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με την υφαντική. Στην πορεία είδαν τη λαχτάρα μου για την τέχνη αυτή και, κάπως έτσι, ήρθε στα χέρια μου ένας αργαλειός, ο οποίος ήταν πολύ παλιός. Αποφάσισα να τον φτιάξω και να τον κάνω να λειτουργήσει. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι. Σιγά σιγά, άρχισα να μπαίνω σε αυτόν τον φανταστικό κόσμο και να προσπαθώ να εξελιχθώ και σαν άνθρωπος, αλλά και σαν τεχνήτρια.

 

 

 

Κάπως έτσι ήρθε και η δημιουργία του brand σας, Faye Chatzi. Πως ξεκίνησε όλο αυτό;

Το brand υπήρχε ήδη από το 2011, όμως το 2016 αποφάσισα να κάνω οικογένεια και θέλησα να αφοσιωθώ αποκλειστικά σε αυτό. Κάπως έτσι, διέκοψα κάθε μου επαγγελματική δραστηριότητα για κάποιο καιρό. Η διακοπή αυτή κράτησε περίπου πέντε χρόνια και μετά ξαναμπήκα σιγά σιγά στο χώρο. Σήμερα, έχω το δικό μου εργαστήριο/showroom, στο οποίο μπορεί κανείς να έρθει και να παρακολουθήσει όλη τη διαδικασία. Μπορεί επίσης να δει πώς γίνεται το μαλλί από το πρόβατο, από τη στιγμή που το κουρεύω μέχρι να μπει στον αργαλειό, και το μετάξι, καθώς τα δύο τελευταία χρόνια ασχολούμαι με την εκτροφή μεταξοσκώλυκα (σηροτροφία), όπου ακολουθώ και μια vegan διαδικασία (δηλαδή ο μεταξοσκώλυκας ολοκληρώνει τον κύκλο της ζωής του).

Επειδή πολλοί άνθρωποι ίσως να μη γνωρίζουν τη διαδικασία δημιουργίας ενός ρούχου με τον αργαλειό, μπορείτε να μας την περιγράψετε;

Αρχικά, έχω δικά μου πρόβατα και ακολουθώ τη διαδικασία που ακολουθούσαν και οι αρχαίοι Έλληνες. Δεν χρησιμοποιώ χημικά, ούτε ηλεκτρικό ρεύμα. Πλένω το πρόβατο στη θάλασσα, μετά το κουρεύω, και αφού παίρνω το μαλλί του, το ξανά πλένω, το επεργάζομαι και έπειτα  το χτενίζω με λανάρες (κάτι σαν χτένες με πολύ μικρά δοντάκια). Με αυτόν τον τρόπο βγάζω τα αγκάθια που βρίσκονται στο μαλλί, μέχρι να γίνει απαλό σαν βαμβάκι. Επειδή χρησιμοποιώ μικρά προβατάκια, το μαλλί είναι πιο απαλό και ευκολότερο στο να το κάνω νήμα με τη ρόκα και το αδράχτι: ένα εργαλείο που σύμφωνα με την στροφή που δίνεις στο νήμα, μπαίνει οξυγόνο, γυρίζει γύρω γύρω και γίνεται κλωστή. Αφού γίνει νήμα με τη ρόκα και το αδράχτι, μπαίνει στον αργαλειό και τότε υφαίνω την εκάστοτε δημιουργία.

 

 

Ποιά κομμάτια περιλαμβάνονται στη συλλογή σας; Υπάρχουν κάποια που ξεχωρίζουν;

Δημιουργώ ενδύματα και αξεσουάρ, όπως σανδάλια, καπέλα και τσάντες. Είχα την τιμή, μάλιστα, να δω μια δημιουργία μου στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου, η οποία είχε γίνει για ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα, είχα κάνει ένα φόρεμα της Πασιφάης (σ.σ: κατά την ελληνική μυθολογία, κόρη του Ήλιου και της νύμφης Περσηίδος), το οποίο μου πήρε γύρω στον ένα χρόνο. Είναι όλο στο χέρι, με ιδιαίτερες τεχνικές που γίνονται στον αργαλειό. Ακόμη μία δημιουργία μου, ο Μινώταυρος, μπήκε στο Βρετανικό Μουσείο. Ουσιαστικά και τα δύο είναι υψηλής ραπτικής, χωρίς να έχει χρησιμοποιηθεί μηχανή. Ήταν όλο στο χέρι. Άλλωστε, μου αρέσει να δίνω έμφαση στη λεπτομέρεια. Τέλος, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση δημιούργησα ένα φόρεμα εμπνευσμένο από τη Μαντώ Μαυρογένους, το οποίο μαζί με την έρευνα και την υλοποίησή του (χρησιμοποίησα μεταξοσκώλυκες δικής μου παραγωγής) μου πήρε και αυτό πολύ χρόνο.

Εργάζεστε στη Μύκονο εδώ και πολλά χρόνια. Έχετε καταγωγή από το νησί;

Όχι, δεν έχω καταγωγή από τη Μύκονο. Ήρθα εδώ όταν ήμουν 22 χρονών για δουλειά. Από τότε το νησί το ερωτεύτηκα, με κράτησε και πλέον ζω εδώ. Τα τελευταία χρόνια το νησί έχει αλλάξει πάρα πολύ. Αλλά καταλαβαίνω ότι είναι και αυτό μέρος μιας εξέλιξης. Τον χειμώνα βέβαια, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Το νησί γενικότερα είναι πολύ όμορφο.

 

 

 

 

Οι Μυκονιάτες, αλλά και οι τουρίστες, δείχνουν ενδιαφέρον για την τέχνη της υφαντικής και τη λειτουργία του αργαλειού;

Φυσικά! Για την ακρίβεια τρελαίνονται. Ειδικά όταν βλέπουν την όλη διαδικασία ενθουσιάζονται. Οι Μυκονιάτες με στηρίζουν πολύ και με αγαπούν. Εισπράττω θετικό feedback από όλους. Πιστεύω πως ο κόσμος γενικότερα αποζητά αυτό το μοναδικό, το οποίο δε θα το βρει αλλού. Αναζητά την ποιότητα. Και στο χειροποίητο, η ποιότητα είναι ορατή. Το αντιλαμβάνεσαι ακόμη και όταν το φοράς. Ο στόχος μου είναι όταν κάποιος φοράει τα ρούχα μου, να νιώθει ότι είναι μέσα σε ένα σύννεφο. Να νιώθει όμορφα. Και όταν η πρώτη ύλη είναι φτιαγμένη με ποιότητα αλλά και αγάπη, ο κόσμος το καταλαβαίνει. Όταν ξεκίνησα δεν είχα συγκεκριμένους στόχους ή φιλοδοξίες. Αυτό που νιώθω όταν δημιουργώ, είναι κάτι που με ολοκληρώνει σαν άνθρωπο.

Την ιστορία της Βιενούλας, της γνωστής υφάντρας της Μυκόνου, την γνωρίζατε όταν ξεκινήσατε;

Όταν εγώ ασχολήθηκα με τον αργαλειό και την τέχνη της υφαντικής, πρώτα έπιασα εκείνη την εσάρπα που σας είπα, έπειτα ήρθα σε επαφή με τον αργαλειό και μετά από αυτό άρχισα να ψάχνω και να μαθαίνω πληροφορίες για την τέχνη και τους ανθρώπους της. Οπότε, την ιστορία της Βιενούλας την έμαθα στην πορεία.

 

 

Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η παράδοση στη δουλειά σας;

Μου αρέσει να είμαι ανοιχτή και να εμπνέομαι από το σήμερα, έχοντας σίγουρα επιρροές από την τέχνη του χθες. Σε πρακτικό επίπεδο, έχω την τεχνογνωσία από την παράδοση και από τις ρίζες μας, αλλά η έμπνευση δεν έρχεται από εκεί. Η έμπνευση έρχεται από αυτό που ζω στο τώρα. Πιστεύω πολύ στο τώρα. Δεν πιστεύω ούτε στο μέλλον, ούτε στο παρελθόν. Ζω τη στιγμή και όπως αφουγκράζομαι τα πράγματα, έτσι προσπαθώ να το βγάλω πάνω στον αργαλειό.

 

 

 

 

Ποιά είναι τα απαραίτητα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει κάποιος ώστε να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη τέχνη;

Η υπομονή! Γιατί πρόκειται για μια χειρονακτική εργασία που απαιτεί κόπο, χρόνο και ψυχή. Δυστυχώς έχουμε μάθει να λειτουργούν όλα με ένα κουμπί και αν κοπεί το ρεύμα ή αν δεν έχουμε Ίντερνετ, νιώθουμε ανασφάλεια. Οπότε, όταν κοιτάμε τις ρίζες μας, όπου εκεί δεν υπήρχε κάτι από αυτά, ξέρουμε πως μπορούμε να δημιουργήσουμε από το μηδέν, χωρίς να έχουμε την ανάγκη κανενός παράγοντα. Μου αρέσει η τεχνολογία, αλλά δεν ζω και δεν δημουργώ μέσα από αυτή. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, πάντα λειτουργούσα με τα χέρια μου. Απολαμβάνω πολύ όλη τη διαδικασία, παρόλο που είναι ζόρικη και χρονοβόρα, γιατί έχει και αυτή συγκεκριμένα στάδια. Εκεί κρύβεται όλο το νόημα. Όχι στο αποτέλεσμα, όχι στο τέλος, αλλά στη διαδικασία.

 

 

Ένα από τα έργα της στολίζει το Βρετανικό Μουσείο

Οι δημιουργίες της Φαίη Χατζή, λόγω της ιδιαιτερότητας τους, έχουν κερδίσει διακρίσεις, με μια από αυτές να έχει τοποθετηθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου και η οποία είχε φτιαχτεί για λογαριασμό μη κερδοσκοπικού οργανισμού. Παρ’ όλαυτά, μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως ένα από τα έργα που έφτιαξε στο χέρι, ο Μινώταυρος, έχει μπει στο Βρετανικό Μουσείο!

Δείτε περισσότερες μοναδικές δημιουργίες εδώ: fayechatzi.com