Αποκλειστική συνέντευξη στην Ειρήνη Νικολοπούλου και τον Γιάννη Κωστούδη Η…
Αποκλειστικό – Made in Greece η Ελένη Παύλου & ο αργαλειός της! Ανάμεσα στα υφαντά ΕΡΓΑΝΗ υπέροχα χαλιά, μαξιλάρια, κουρτίνες, τσάντες, εσάρπες, κούκλες & παιχνίδια
Το εργαστήριο υφαντικής ΕΡΓΑΝΗ είναι ένας διαφορετικός, άκρως καλλιτεχνικός χώρος στον οποίο παράγονται υφαντά και άλλα χειροποίητα προϊόντα, ενώ παράλληλα φιλοξενεί επιλεγμένες δημιουργίες από Έλληνες σχεδιαστές. Το στολίδι του νησιού του Πόρου δημιούργησε η Ελένη Παύλου, θέλοντας να διοχετεύσει τη δημιουργικότητά της σε μία τέχνη που τιμά την παράδοση και αναδεικνύει τον ελληνικό πολιτισμό.
Όλα ξεκίνησαν όταν έλαβε ως δώρο από τον σύζυγό της και τους συγγενείς τους για την αποφοίτησή της από τη Φιλοσοφική Σχολή έναν αργαλειό. Ο ένας αργαλειός έφερε σιγά σιγά περισσότερους και η αγάπη της για την τέχνη της υφαντικής, όπως και η δίψα της για τις νέες τεχνικές δημιουργίας και επεξεργασίας νημάτων και υφασμάτων δημιούργησαν τελικά την «ΕΡΓΑΝΗ».
To εργαστήριο είναι ο χώρος όπου η Ελένη διοχετεύει όλη την ενέργειά της. Εκεί δημιουργεί χρηστικά αντικείμενα για το σπίτι, όπως χαλιά, μαξιλάρια, κουρτίνες, τσάντες, εσάρπες, άλλα αξεσουάρ, ακόμα και υφαντές κούκλες, μαξιλάρια κι άλλα παιχνίδια για τα παιδιά.
Εκτός απ’ όλα αυτά η Ελένη πραγματοποιεί και διάφορα σεμινάρια, προκειμένου να μεταλαμπαδεύσει τη γνώση της σε όσους ενδιαφέρονται να γνωρίσουν τις τεχνικές της ύφανσης, της τσόχας ή να φτιάξουν τις δικές τους κούκλες.
Παράλληλα, η συνεργασία της με την εικαστικό Μαρία Κουλαρμάνη, έχει οδηγήσει το εργαστήρι σε ένα άλλο επίπεδο και έχει φέρει σημαντικές συνεργασίες και με διάφορα μουσεία, όπως το Παιδικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου και τη Λαογραφική Συλλογή.
Την όμορφη ιστορία του εργαστηρίου ΕΡΓΑΝΗ διηγείται στο MadeinGreece.news η ίδια η Ελένη Παύλου.
Τα βασικότερα σημεία της συνέντευξης:
- Το εργαστήριο υφαντικής ΕΡΓΑΝΗ ξεκίνησε το 1998 σε ένα παλιό νεοκλασικό κτήριο στην καρδιά του οικισμού του Πόρου
- Η συνεργασία με την εικαστικό Μαρία Κουλαρμάνη έδωσε στο εργαστήριο ΕΡΓΑΝΗ τη σημερινή του μορφή
- Στον χώρο αυτό επίσης πραγματοποιούνται πολύ συχνά σεμινάρια για μικρούς και μεγάλους
- Στους παραδοσιακούς μας αργαλειούς φτιάχνουμε υφάσματα, με τα οποία δημιουργούμε χρηστικά αντικείμενα για το σπίτι, όπως χαλιά, μαξιλάρια, κουρτίνες, επιτοίχια και είδη για προσωπική χρήση , όπως τσάντες, εσάρπες και άλλα αξεσουάρ
- Προτιμάμε φυσικά υλικά για τα νήματα που χρησιμοποιούμε, βαμβάκι, μαλλί, λινό , μετάξι
- Πρόσφατα είχαμε την τιμή να μας εμπιστευτούν μια κουρτίνα που είχε υφανθεί στη Μικρά Ασία πριν από 120 χρόνια περίπου. Αυτό το πολύτιμο ύφασμα αποτέλεσε και την πηγή έμπνευσης της καλοκαιρινής μας βιτρίνας
- Έχουμε οργανώσει κατά καιρούς συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα με σχολεία και φορείς, τα οποία συνδυάζουν την υφαντική με ένα συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο
- Η μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη δουλειά μας είναι τα χαμόγελα των παιδιών που θα πάρουν στα χέρια τους μια υφαντή κούκλα, καθώς και οι φωτογραφίες από τους πελάτες μας που δείχνουν τη θέση που έχουν βρει τα υφαντά μας στο χώρο τους και τη ζωή τους
Ποιο είναι το story της δημιουργίας του εργαστηρίου υφαντικής ΕΡΓΑΝΗ; Πότε και πως ξεκίνησε η ιστορία του;
Το εργαστήριο υφαντικής ΕΡΓΑΝΗ ξεκίνησε το 1998 σε ένα παλιό νεοκλασικό κτήριο στην καρδιά του οικισμού του Πόρου. Ο πρώτος αργαλειός ήταν το δώρο μου όταν πήρα το πτυχίο από τη φιλοσοφική σχολή Αθηνών, μια γλυκιά «συνομωσία» που έπλεξαν ο σύζυγός μου ο Βαγγέλης και οι συγγενείς μας. Σιγά σιγά αγοράσαμε άλλον έναν μεγαλύτερο αργαλειό και αρκετούς μικρότερους. Παράλληλα άρχισα να πειραματίζομαι και με άλλες τεχνικές δημιουργίας και επεξεργασίας νημάτων και υφασμάτων – γνέσιμο, βαφή, τσόχα (felting), κέντημα, πλέξιμο, ράψιμο- επιδιώκοντας τον έλεγχο όλης της δημιουργικής διαδικασίας, από την πρώτη ύλη ως το τελειωμένο προϊόν.
Το 2011 αποφασίσαμε να μετακομίσουμε σε νέο, μεγαλύτερο χώρο, στον πιο εμπορικό δρόμο του νησιού μας. Αυτή η κίνηση, σε συνδυασμό με τη συνεργασία με την εικαστικό Μαρία Κουλαρμάνη, έδωσε στο εργαστήριο ΕΡΓΑΝΗ τη σημερινή του μορφή: ένα χώρος όπου παράγονται υφαντά και άλλα χειροποίητα προϊόντα αλλά και που φιλοξενεί επιλεγμένες δημιουργίες από Έλληνες σχεδιαστές.
Στον χώρο αυτό επίσης πραγματοποιούνται πολύ συχνά σεμινάρια για μικρούς και μεγάλους που επιθυμούν να γνωρίσουν τις τεχνικές της ύφανσης, της τσόχας ή να φτιάξουν τις δικές τους κούκλες.
Τέλος το εργαστήριο ΕΡΓΑΝΗ έχει υπάρξει πυρήνας ώστε να πραγματοποιηθούν δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα σε συνεργασία με το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου, τη Λαογραφική Συλλογή, με σχολεία όλων των βαθμίδων και συλλόγους. Επίσης έχει συμμετάσχει αρκετές φορές σε ομαδικές εκθέσεις.
Περιγράψτε μας τις δημιουργίες σας. Τι ακριβώς φτιάχνετε και με ποιους τρόπους, ποιες τεχνικές;
Στους παραδοσιακούς μας αργαλειούς φτιάχνουμε υφάσματα, με τα οποία δημιουργούμε χρηστικά αντικείμενα για το σπίτι, όπως χαλιά, μαξιλάρια, κουρτίνες, επιτοίχια και είδη για προσωπική χρήση, όπως τσάντες, εσάρπες και άλλα αξεσουάρ.
Αυτό που απολαμβάνουμε όμως περισσότερο είναι οι υφαντές κούκλες, τα ζωάκια και τα παιχνιδομαξιλάρια, που ξεκίνησαν από τη διάθεση να φτιάξουμε ποιοτικά παιχνίδια για τα δικά μας τα παιδιά, αλλά αγαπήθηκαν πολύ και τα προτιμούν πολλοί όταν θέλουν ένα ξεχωριστό δώρο. Είναι συγκινητικό να μας επισκέπτονται πελάτες μας κάθε χρόνο για να αγοράσουν το νέο σχέδιο από τις μικρές υφαντές κουκλίτσες και να μας στέλνουν φωτογραφία με τη συλλογή τους.
Επίσης πολλές φορές φτιάχνουμε ειδικές παραγγελίες είτε για ιδιώτες είτε για οργανισμούς ή σχολεία, όπως η κατασκευή του 2Π, κούκλας σε φυσικό μέγεθος για την Action Aid Hellas, ή μια σειρά από γαντόκουκλες για τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Παιδικού Μουσείου.
Εκτός από την ύφανση λεπτών και πιο χοντρών υφασμάτων στους δύο μεγάλους αργαλειούς, για τη δημιουργία των προϊόντων μας συνδυάζουμε το ράψιμο, το πλέξιμο, το κέντημα, τη βαφή και τη ζωγραφική σε ύφασμα, τη τσόχα, το γνέσιμο και όποια άλλη τεχνική χρειαστεί προκειμένου να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τι υλικά προτιμάτε να χρησιμοποιείτε για τις δημιουργίες σας;
Προτιμάμε φυσικά υλικά για τα νήματα που χρησιμοποιούμε, βαμβάκι, μαλλί, λινό , μετάξι. Πολλές φορές τα συνδυάζουμε με μεταλλικά νήματα ή με άλλα υλικά, όπως ξύλο, πέτρες, γυαλάκια της θάλασσας. Το αποτέλεσμα που θέλουμε να πετύχουμε καθορίζει και τη χρήση των υλικών.
Από που αντλείτε έμπνευση;
Πρώτα και κύρια από τη φύση. Ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο όπου η θάλασσα, το πεύκο, η ελιά και η λεμονιά συνυπάρχουν αρμονικά. Βιώνουμε τις εναλλαγές των εποχών, τα χρώματα, τα αρώματα, τις γεύσεις. Αυτά προσπαθούμε να αποτυπώσουμε και στα υφαντά μας.
Έπειτα είναι τα παιδιά, με το δικό τους πολύχρωμο, φανταστικό κόσμο. Παραμύθια, ιστορίες, μουσικές, ποιήματα, άλλα καλλιτεχνικά έργα γίνονται η αφορμή να υφανθεί ένα χαλί, να κεντηθεί ένα μαξιλάρι, να φτιαχτεί μια κούκλα.
Άλλη πηγή έμπνευσης είναι τα παλιά υφάσματα που βρίσκουμε στα μπαούλα των γιαγιάδων ή στα μουσεία. Πρόσφατα είχαμε την τιμή να μας εμπιστευτούν μια κουρτίνα που είχε υφανθεί στη Μικρά Ασία πριν από 120 χρόνια περίπου. Αυτό το πολύτιμο ύφασμα αποτέλεσε και την πηγή έμπνευσης της καλοκαιρινής μας βιτρίνας.
Τέλος είναι οι ίδιοι οι πελάτες που θα μας ζητήσουν κάτι ξεχωριστό, μοναδικό, φτιαγμένο ειδικά γι αυτούς, που θα σηματοδοτήσει μια γέννηση, μια επέτειο ή μια ξεχωριστή σχέση.
Ποιο είναι το δικό σας αγαπημένο κομμάτι από τις δημιουργίες σας;
Σίγουρα οι υφαντές γάτες! Είναι αυτό που έχει αγαπηθεί πολύ από τους πελάτες μας, έχουν ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και τις έχουμε φτιάξει σε αμέτρητες παραλλαγές χρωμάτων και σχεδίων. Πάντα όμως η κάθε μια είναι τόσο ξεχωριστή και ιδιαίτερη, όπως και οι αληθινές εξάλλου!
Σε ποιους απευθύνονται οι δημιουργίες σας;
Σε όλες τις ηλικίες φυσικά και σε όλους όσους μπορούν να εκτιμήσουν τον κόπο και το χρόνο που χρειάζεται ένα χειροποίητο προϊόν να ολοκληρωθεί.
Η έδρα σας είναι στο όμορφο νησί του Πόρου. Τι ανταπόκριση έχουν οι δημιουργίες σας στους ξένους επισκέπτες του νησιού;
Η ανταπόκριση είναι αρκετά μεγάλη. Υπάρχουν άνθρωποι που επισκέπτονται κάθε χρόνο το νησί μας και θα περάσουν να αγοράσουν κάθε φορά κάτι από το εργαστήριό μας. Ακόμα και πολλοί από αυτούς που είναι περαστικοί κρατούν επικοινωνία μαζί μας και μπορεί να μας ζητήσουν να τους στείλουμε κάποια προϊόντα μας όταν επιστρέψουν πίσω στην πατρίδα τους.
Εκτός από το να δημιουργείτε ξεχωριστά υφαντά δώρα και αντικείμενα μεταδίδετε τη γνώση σας και μέσω μικρών εργαστηρίων. Μιλήστε μας γι’ αυτά και για την στόχευσή τους;
Η ενασχόληση με τα εργαστήρια –σεμινάρια έχει να κάνει με το αντικείμενο των σπουδών μου στα Παιδαγωγικά. Για 17 χρόνια εργαζόμουν ως εμψυχώτρια στο Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών του Δήμου μας, όπου είχαμε δημιουργήσει τμήμα υφαντικής. Αυτή ήταν μια σπουδαία εμπειρία, καθώς τα παιδιά είναι πολύ δεκτικά, πολύ τολμηρά και μπορούν να σε οδηγήσουν σε νέους δρόμους. Επίσης, είναι ενδιαφέρον ότι η υφαντική γίνεται αποδεκτή με ενθουσιασμό τόσο από τα κορίτσια όσο και από τα αγόρια, σε αντίθεση με το κέντημα και το πλέξιμο που ακόμα θεωρούνται πιο «γυναικείες» ασχολίες.
Παράλληλα πραγματοποιούνται εργαστήρια στο χώρο του εργαστηρίου, ομαδικά ή ατομικά, σε ενήλικες ή παιδιά. Ο στόχος είναι να γνωρίσει, όποιος ενδιαφέρεται, τις τεχνικές της ύφανσης, της τσόχας και της κατασκευής της κούκλας, ώστε να μπορέσει να εκφραστεί δημιουργικά.
Επίσης, έχουμε οργανώσει κατά καιρούς συγκεκριμένα εκπαιδευτικά προγράμματα με σχολεία και φορείς, τα οποία συνδυάζουν την υφαντική με ένα συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο. Ενδεικτικοί τίτλοι προγραμμάτων: «Υφαντική και μαθηματικά», «Υφαντική στην Αρχαία Ελλάδα», «Από το πρόβατο στο μαλλί», «Υφαίνω μια ιστορία».
Ποια ήταν τα δύσκολα βήματα που συναντήσατε στην πορεία σας μέχρι τώρα και ποιες οι μεγαλύτερες επιτυχίες;
Οι δυσκολίες ήταν να συνδυαστεί η μητρότητα με τον χρόνο που απαιτεί η ενασχόληση μου με το εργαστήριο και να μπορέσουμε να σταθούμε στις δύσκολες οικονομικά περιόδους που διανύει η χώρα μας, πουλώντας ένα προϊόν που δεν θα το έλεγες αναγκαίο.
Παρόλα αυτά, με τη στήριξη της οικογένειάς μας, την ενθάρρυνση από τους φίλους και με την εμπιστοσύνη που μας δείχνουν οι πελάτες μας πάνω από 20 χρόνια τώρα, μπορούμε και στηρίζουμε αυτό το όνειρό μας.
Η μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη δουλειά μας είναι τα χαμόγελα των παιδιών που θα πάρουν στα χέρια τους μια υφαντή κούκλα, καθώς και οι φωτογραφίες από τους πελάτες μας που δείχνουν τη θέση που έχουν βρει τα υφαντά μας στο χώρο τους και τη ζωή τους.
Εμείς δημιουργήσαμε το site ”Made in Greece.news”. Πόσο ελληνικό είναι το δικό σας δημιούργημα;
Η υφαντική είναι μια τέχνη που αναπτύχθηκε στον ελληνικό χώρο από την αρχαιότητα και κουβαλάει μια πλούσια παράδοση. Αυτή την παράδοση νιώθουμε ότι συνεχίζουμε, προσαρμόζοντας τα σχέδια μας στη σύγχρονη αισθητική και στις ιδιαίτερες απαιτήσεις των πελατών μας. Επιπλέον, φιλοξενούμε στο χώρο μας χειροποίητα έργα αξιόλογων ελλήνων δημιουργών.
Που ονειρεύεστε να φτάσει στο μέλλον το δημιούργημά σας; Πώς θα προχωρήσετε και θα εξελίξετε όσες προσπάθειες έχουν γίνει μέχρι τώρα;
Ευχόμαστε και θέλουμε να συνεχίσει το εργαστήριο ΕΡΓΑΝΗ τη δημιουργική του πορεία για αρκετά χρόνια ακόμα και να εμπλουτίζεται συνεχώς με καινούριες ιδέες και συνεργασίες. Άμεσος στόχος μας είναι να βελτιώσουμε την διαδικτυακή μας παρουσία, έτσι ώστε να αποκτήσουμε μεγαλύτερη εξωστρέφεια και αναγνωρισιμότητα.
Who is who
Η Ελένη Παύλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πόρο. Κατά τη διάρκεια και μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της στη Φιλοσοφική σχολή Αθηνών γνώρισε την υφαντική τέχνη με δασκάλες την Έρη Αυγουστίδου και τη Σοφία Τσουρινάκη.
Το 1998 ξεκίνησε να λειτουργεί το εργαστήριο υφαντικής ΕΡΓΑΝΗ, στον Πόρο. Στο χώρο αυτό υφαίνονται με παραδοσιακό τρόπο δημιουργήματα με νήματα. Παράλληλα χρησιμοποιούνται και άλλες τεχνικές, όπως γνέσιμο, τσόχα, κέντημα, πλέξιμο, ράψιμο. Κατά καιρούς συνεργάζεται και με άλλους καλλιτέχνες, με σκοπό τη διεύρυνση των οριζόντων της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Από το 2000 έως το 2017 δίδαξε υφαντική σε παιδιά 6 έως 12 χρόνων στο Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών του Δήμου Πόρου, όπου πήραν μέρος σε διαγωνισμούς και διεθνείς δράσεις με σημαντικές διακρίσεις.
Έχει δημιουργήσει και εκπονήσει εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γυναικών Πόρου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου, σχολεία της περιοχής, ΚΠΕ και άλλους φορείς.
Επίσης διοργανώνει σεμινάρια επιμόρφωσης ενηλίκων για την τέχνη της υφαντικής και άλλων παραδοσιακών τεχνών σε τακτική βάση στο χώρο του εργαστηρίου.
Είναι μέλος πολλών ομάδων υφαντικής και τέχνης, από όπου αντλεί πληροφορίες, γνώσεις και έμπνευση.
Το 2006 κέρδισε τιμητική διάκριση από το περιοδικό Handwoven για μια υφαντή “πετσέτα”.
Είναι παντρεμένη και μητέρα 5 παιδιών.
Ελένη Παύλου (Εργαστήριο ΕΡΓΑΝΗ)
Πόρος Αττικής 18020
τηλ. +302298026030
Κιν.: +306947406868