Μαριανίνα Κριεζή: Η στιχουργός της θρυλικής Λιλιπούπολης έγραψε τραγούδια και για τον Στράτο Διονυσίου – Απόγονος των Υδραίων ναυάρχων, Κριεζίδων (βίντεο)

Πέρασαν δύο χρόνια από τον θάνατο της Μαριανίνα Κριεζή. Στιχουργός, παραγωγός του ραδιοφώνου, συγγραφέας και μεταφράστρια, η Μαριάνα Κριεζή ήταν απόγονος της οικογένειας των Κριεζίδων από την Ύδρα με τον προπάππου της Αντώνη Κριεζή υποναύαρχο στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους να έχει διατελέσει και πρωθυπουργός.

Ο θάνατος της Μαριανίνας Κριεζή σκόρπισε θλίψη. Το ξαφνικό της ανακοίνωσης, στη ροή μιας Κυριακής προκάλεσε αυθόρμητο κύμα συγκίνησης. Το οποίο εκφράστηκε με σωρεία έκτακτων δημοσιευμάτων και με πάμπολλες αναρτήσεις στίχων της στα social media.

“Και ήταν πέρα για πέρα δικαιολογημένο αυτό το κύμα συγκίνησης, γιατί χάσαμε μια σπουδαία στιχουργό. Έναν άνθρωπο που μπορούσε να γράφει για σαμποτάζ από παιδιά “με μάτια λέιζερ και μαλλιά τιρκουάζ”, αλλά να σκαρώνει και λαϊκά σουξέ για τον Στράτο Διονυσίου: “εγώ χωρίζω κι η καρδιά μου καίγεται/Κι εσύ χτυπάς το τζάμι απέναντί μου και μου φωνάζεις Συντομεύετε!”, έγραψε ο ΧΑΡΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΔΗΣ.

Υπήρχε μια ματιά που δεν χώραγε εύκολα στα κουτάκια της δεκαετίας του 1980, όταν η μουσική δημιουργούσε περιτειχισμένες ταυτότητες –οπότε ήταν αποδεκτό να είσαι με εκείνους, μα όχι και με τους άλλους. Ίσως γι’ αυτό η Μαριανίνα Κριεζή να κόλλησε περισσότερο με όσους ήταν μια κατηγορία από μόνοι τους: με τον μικρό λαό της Λιλιπούπολης, με τη Λένα Πλάτωνος, με την Αρλέτα, με τον Λάκη με τα Ψηλά Ρεβέρ, με την Ελένη Δήμου. Με ένα σύμπαν που δεν χώραγε στα κουστούμια των μπουζουκιών και δεν ήθελε να πορευτεί με τα έντεχνα λάβαρα, μα πρότεινε έναν άλλον τύπου ελληνικού τραγουδιού. Λίγο πιο Δυτικού (“ξένα”, όπως τα έλεγαν τότε), κάπως πιο pop, αρκετά εύληπτου, μα και αρκούντως λοξού.

Κάπως έτσι γεννήθηκε το πλήθος εκλεκτών τραγουδιών με τα οποία τόσος κόσμος την αποχαιρέτησε μέσω των social media: ο “Χορός Των Μπιζελιών“, η “Πτήση 201”, η “Σερενάτα”, τα “Ήσυχα Βράδια“, το “Σαμποτάζ”, η “Ρόζα Ροζαλία”, το “Batida De Coco”, το “Τσάι Γιασεμιού”, το “Αν Μ’ Αγαπάς Έλα Να Κάνουμε Έρωτα”, το “Η Ζωή Είναι Γυναίκα”, το “Ραντεβού Στην Όαση”, το “Πάρε Πασά Μου”, το “Κοπερτί”, η “Πλατεία Αμερικής” –αλλά και το “Από Πού Τηλεφωνάς”, το προαναφερθέν “Ένα Λεπτό Περιπτερά”, ο “Τάκης”, το “Φτιάξε Καρδιά Μου Το Δικό Σου Παραμύθι”, το “Κατά Βάθος… Αλεπού” ή στιγμές που ακόμα περιμένουν την ανακάλυψή τους, όπως λ.χ. το “Είναι Σκληρό Να Ξεχνάς” (μια συνεργασία με τον Θανάση Βούτσινο), το οποίο είπε ο Μιχάλης Μπαζάκας στο άλμπουμ “Τ’ Αστέρια Στον Φωταγωγό| (2004).

Τα υπόλοιπα, τα πιο εγκυκλοπαιδικά, ανακυκλώνονται ήδη από δημοσίευμα σε δημοσίευμα. Ενημερώνοντας ότι ήταν 75 ετών, ότι γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ψυχικό, ότι δούλεψε και ως ραδιοφωνική παραγωγός, ότι έζησε 2,5 χρόνια στο Παρίσι, ότι ασχολήθηκε με την παιδική λογοτεχνία. Μικρή σημασία έχουν όλα τούτα, τη δεδομένη στιγμή.

Περισσότερη σημασία έχει ότι σχεδόν κανείς δεν θυμήθηκε να αναφερθεί στα βιβλία “Σχήματα και Ρυθμοί” και “Τα Παλιά Ονόματα Τα Παλιά Δέντρα” (σχεδόν, γιατί δεν ξέφυγαν από τον Φώντα Τρούσα) και ότι η Κριεζή  απεχθανόταν τα αφιερώματα –έτσι λένε όσοι τη γνώριζαν. Ας πούμε λοιπόν ότι το παρόν κείμενο δεν είναι παρά ένας αποχαιρετισμός, που προσπάθησε να αποφύγει τα συνήθη “10 τραγούδια κτλ.”. Άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν εξαρχής παράταιρο με μια γυναίκα που φρόντισε για τη μαθητεία μας στο “παράξενο” και στο “ανορθόδοξο”, σε μια εποχή όπου ήταν ακόμα δυνατόν να δημιουργηθούν μεγάλες κοινές αναμνήσεις.

Ο αποχαιρετισμός του Ιάσονα Τριανταφυλλίδη για την Μαριανίνα Κριεζή…

Η Μαριανίνα Κριεζή ήταν ακριβώς όπως τα τραγούδια της. Λες και ήταν μαγική, νεραΐδοπλασμένη, φεγγαρόλουστη, λες και ήταν φτιαγμένη από υλικά του ονείρου και την ίδια στιγμή πατούσε με πολύ γερά βήματα τα πόδια της στη γη, μιλούσε για σκληρά πράγματα, καταστάσεις που πονάνε τον καθένα μας…

«Σερενάτα»

Όλοι θεωρούν πως η «Σερενάτα» που έγραψε για την Αρλέτα είναι τόσο ευαίσθητο, γλυκό και μαγικό τραγούδι, κάτι σαν συνέχεια της Λιλιπούπολης, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα πολύ σκληρό τραγούδι, γιατί μιλάει για έναν άγριο χωρισμό

«Μάτια μου αντίο τέλειωσε τ’ αστείο
πήγα το πρωί και ξαν’ αγόρασα ψυγείο
πάρε άλλα πιάτα βρες μιαν άλλη γάτα
όμως να θυμάσαι πού και πού την Σερενάτα» …

Μια σπουδαία φίλη…

Έτσι ακριβώς ήταν και η Μαριανίνα Κριεζή, γλυκιά και υπέροχη με σπάνια καλλιέργεια και μοναδική ευαισθησία που μπορούσε όμως την επόμενη στιγμή να διεκδικήσει τα δικαιώματά της και να αγωνιστεί για τις θέσεις της με τρόπο που δεν το πίστευες…

Πάνω απ’ όλα ήταν σπουδαία φίλη, άνθρωπος που δεν θα αγωνιζόταν μόνο για τον εαυτό της, τις θέσεις της κλπ κλπ, αλλά και για τους φίλους της, τους ανθρώπους που αγαπούσε που ήξερε να είναι εκεί δίπλα τους τη στιγμή που την χρειάζονταν …

Προσωπικά της χρωστάω πολλά όσον αφορά το ό,τι μικρό, μέτριο ή μεγαλούτσικο έχω καταφέρει στην δουλειά μου και αυτό ακριβώς γιατί προσπάθησε να με βοηθήσει, δεν τα κατάφερε, αλλά η πίστη της σε εμένα μου έδωσε δύναμη. Δεν θα ξεχάσω – πρώτη φορά το λέω δημοσίως- πως είναι το δεύτερο άτομο μετά την Άννα Παναγιωτοπούλου – άλλη μητέρα και αυτή- που με πήρε τηλέφωνο και με πήγε πριν γίνω καν 20 χρονών στην ΕΡΤ λέγοντας πως πρέπει να μου δώσουν εκπομπή στο ραδιόφωνο λέγοντας τους πως έχω πολύ ταλέντο. Η απάντηση από την ΕΡΤ – τότε που δεν υπήρχαν άλλοι ραδιοφωνικοί σταθμοί, ήταν πως δεν ήταν δυνατόν να αφήσουν να βγει στον ραδιοφωνικό αέρα, – δεν είχαν και άδικο εδώ για να πούμε το στραβού το δίκιο – ένας άνθρωπος που δεν λέει το ρο, όσο καλός ενδεχομένως και αν είναι. Τότε τους απάντησε όπως πίστευε ότι έπρεπε να τους απαντήσει. Αλλά δεν είμαι το θέμα εγώ. Και αν το έγραψα δεν το έγραψα γιατί με αφορά, το έγραψα για να δείξω πως ήξερε να φερθεί αν ήθελε να βοηθήσει έναν άνθρωπο που στην ουσία ελάχιστα τον ήξερε.

Εγώ όμως θέλω να της πω αυτή τη στιγμή από εδώ ένα μεγάλο ευχαριστώ. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτήν την ηλικία να σου δείχνουν ότι σε πιστεύουν γιατί κάτι τέλος πάντων αξίζεις, ειδικά όταν όλα φαίνονται ότι είναι εναντίον σου …

Η Μαριανίνα Κριεζή ήταν η τελευταία απόγονος της μεγάλης οικογένειας των Κριεζήδων από την Ύδρα – μάλιστα το αρχοντικό των Κριεζήδων στην Ύδρα το πούλησε πριν λίγα χρόνια, όταν έχασε και τους δυο γονείς της που λάτρευε και ήξερε πως είχε μείνει μόνη.…

Πέρασε ωραία παιδικά χρόνια σε ένα αστικό και υπέροχο περιβάλλον, που κυριαρχούσε, η ευγένεια και η καλαισθησία και η γνωριμία της σε πολύ νεαρή ηλικία με τον Οδυσσέα Ελύτη της έδειξε τον τρόπο πως να μπορέσει να εκφραστεί σωστά μέσα από το δρόμο της ποίησης…

Οι συνεργασίες της

Η γνωριμία της με τον Μάνο Χατζιδάκι και η συνεργασία της με το τρίτο πρόγραμμα εκείνη την εποχή αλλά και η ενασχόλησή της με την Λιλιπούπολη της οποίας είχε γράψει όλα τα τραγούδια τα οποία κυκλοφόρησαν σε δίσκο υπό την διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι την έχουν κάνει διαχρονικά αγαπημένη για όλα τα παιδιά -τα παιδιά κάθε ηλικίας, ε; και όχι μόνο όσα θεωρούνται παιδιά λόγω της ημερομηνίας γέννησης στην ταυτότητα, αλλά κάθε ηλικίας παιδιά-…

Μετά λίγο πολύ, ήρθε το θρυλικό το «Σαμποτάζ» μαζί με την εξαιρετική Λένα Πλάτωνος και μετά ήρθε η θρυλική «Σερενάτα» όπου η υπέροχη μουσική του Λάκη Παπαδόπουλου και η ανεπανάληπτη ερμηνεία της Αρλέτας έφτιαξαν ένα ανεπανάληπτο τραγούδι που μιλάει και στο μυαλό και στην καρδιά…

Μετά ήρθαν και οι άλλες συνεργασίες της με την Αρλέτα και τον Λάκη Παπαδόπουλο, μετά ήρθε η συνεργασία με τον Σπανό, την Ελένη Δήμου, ακόμα και με τον Στράτο Διονυσίου στο τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησε «Ένα λεπτό περιπτερά»…

Παντρεύτηκε μια φορά τον εκδότη Πέτρο Γαϊτάνο, έναν άνθρωπο που την αγάπησε πολύ και φαινόταν ότι ταιριάζανε ,αλλά δεν κράτησε πολύ ο γάμος τους. Τα τελευταία χρόνια έμενε στο εξοχικό της στην Ερέτρια…

Μέχρι τέλους έλεγε πως έχει πολλά τραγούδια που έχει γράψει αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται για αυτά, αλλά το έλεγε περισσότερο με την έννοια ότι όλα έχουν αλλάξει γύρω της, γιατί όντως όλα έχουν αλλάξει γύρω μας και στο τραγούδι και στη μουσική και στη δισκογραφία και στις φιλικές σχέσεις και στις ανθρώπινες σχέσεις…

….θα είναι πάντα εδώ….

Η Μαριανίνα Κριεζή έφυγε μόνη της …. Έμαθα πως «την βρήκαν» και ανατρίχιασα…

Ακόμα, όμως, και αν έφυγε για το γύρο του κόσμου θα είναι πάντα δικιά μας, θα είναι πάντα εδώ…

Αυτό που θα μας λείψει θα είναι πάντα οι στίχοι της, το τραγούδι της ερήμου θα μας ακολουθεί…

Καληνύχτα γλυκιά μου Μαριανίνα, εύχομαι εκεί που πας να είναι τόσο γλυκά, χρωματιστά και υπέροχα όσο αυτά που περιέγραφες στην Λιλιπούπολη τόσα χρόνια…