Diagnosis-Prognosis: Η ετυμολογία των δύο ελληνικών λέξεων – Από χθες κάνουν παγκόσμια «καριέρα» λόγω της ασθένειας του Βασιλιά Κάρολου του III

Με αφορμή την είδηση ότι ο Βασιλιάς Κάρολος πάσχει από άγνωστη μορφή καρκίνου είδαμε να “φιγουράρουν” παντού οι λέξεις, “Διάγνωση” και “Πρόγνωση”.

Ας δούμε, όμως κατά πόσο τις χρησιμοποιούμε σωστά και τι σημαίνουν.

Διάγνωση: σύνθετη λέξη: διά+γνώση. Διαγιγνώσκω: διά+γιγνώσκω. Διά: Η πρόθεση διά σε σύνθεση στην αρχαία, λόγια και νεοελληνική γλώσσα, μεταξύ άλλων, σημαίνει «διαφορά, διάκριση (π.χ. διαγιγνώσκω), επίταση, μέχρι το τέλος, τελείως (πρβλ. διαγιγνώσκω)».

1 Γιγνώσκω: «…Ξέρω, γνωρίζω παρατηρώντας, ύστερα από παρατήρηση»

2 Διαγιγνώσκω: «(αρχ.) Διακρίνω, ξεχωρίζω το ένα από το άλλο. Διακρίνω κάτι επακριβώς. Αποφασίζω». Επίσης: «Γνωρίζω κατά συμπερασμόν. Εξακριβώνω, διαπιστώνω. Εξετάζω ασθενή και καθορίζω, βρίσκω (από το ιστορικό και την αντικειμενική εξέταση) την ασθένειά του. Κάνω διάγνωση».ii,3,4 Διάγνωση: «(αρχ.) Διευκρίνιση, διάκριση. Σχηματισμός γνώμης. Απόφαση». Επίσης: «Εικασία, συμπερασμός. Προσδιορισμός της ασθένειας από την οποία πάσχει κάποιος»

3 Διάγνωσις:Στα γραπτά του Ιπποκράτη απαντάται ως «Εξακρίβωση, διαπίστωση».iii Συνεκδοχικά, «ο καθορισμός της νόσου ύστερα από την εξέταση του ασθενούς από το γιατρό (Αλλά την γε των ενεστώτων γνώσιν,… καλείν ειθίσμεθα διάγνωσιν)». Επίσης, απαντάται και με αναφορά στα «Ιδιαίτερα γνωρίσματα της νόσου· κριτήρια, μέσα, τρόποι του διαγιγνώσκειν».

Συνεκδοχικά, «η άποψη, γνώμη· η διαγνωστική σκέψη».iv «Γίνεται δε τέχνη (σ.σ. επιστήμη) όταν εκ πολλών της εμπειρίας εννοημάτων μία καθόλου γένηται περί των ομοίων υπόληψις. … Η μεν εμπειρία των καθ’ έκαστον εστί γνώσις, η δε τέχνη των καθόλου».

4 «Πας δε λόγος και πάσα επιστήμη των καθόλου και ου των εσχάτων».

Δείτε περισσότερα εδώ: mednet.gr